Permanente opslag vindt plaats in een 17tal 200 tot 250 meter diepe schachten in een granietformatie net buiten het 440 zielen tellende dorp. Langs die schachten komt een reeks zijkamers, die ieder op zich weer zestien betonnen segmenten bevatten waarin de afvalvaten worden opgeslagen.
De opslagkamers worden van achter af systematisch opgevuld. Iedere kamer kan 7000 vaten van 200 liter bevatten. Eenmaal opgevuld wordt ieder segment massief volgestort met een mengsel van beton en graniet. Dat moet mede voorkomen dat grondwater, dat van nature in granietformaties aanwezig is, de vaten kan bereiken.
De opslagfaciliteit heeft voldoende capaciteit voor al het laag- en middelactief radioactief afval dat de centrale in Paks tijdens zijn hele levensduur produceert. “Er is nog geen rekening gehouden met plannen om de levensduur van de centrale te verlengen, maar de geologische omstandigheden zijn zodanig dat uitbreiding mogelijk is,” aldus Dr. József Rónaky, directeur-generaal van de Hongaarse Atoom Energie Autoriteit.
De nieuwe opslagfaciliteit lost overigens niet het probleem op van het hoogactief afval dat Paks tijdelijk moet opslaan, omdat de Russen hun voorwaarden voor opwerking van dat soort afval een aantal jaren geleden hebben gewijzigd. In de communistische tijd nam de Sovjet-Unie dat afval gewoon terug, later ging de prijs omhoog en nu zouden de Hongaren het afval dat na opwerking overblijft, weer terug moeten nemen.
Daarom blijft hoogactief afval nu in Hongarije. Het ligt in een tijdelijke opslag bij Paks, die volgens Rónaky voldoet voor de komende 50 jaar. Maar Hongarije onderzoekt momenteel of in eigen land mogelijkheden zijn voor permanente opslag van hoogactief afval. Volgens Rónaky zijn er stabiele kleisteenformaties die zich daartoe zouden lenen, maar erkent dat het nog wel even zal duren voordat zo'n faciliteit er daadwerkelijk komt: "Nergens ter wereld bestaat op dit moment een permanente opslag voor hoogactief afval."
De kans is overigens groot dat verzet tegen zo’n faciliteit groot wordt. Ook de huidige opslagfaciliteit is niet zonder slag of stoot tot stand gekomen Een naburige gemeente wees de bouw van een opslag begin jaren negentig af.
Bátaapáti kreeg uiteindelijk in ruil voor toestemming een groot bedrag in de gemeentekas. Dat geld is ondermeer in de bouw van nieuwe bushokjes geinvesteerd, maar ook in een rotonde bij de afslag die naar de opslagfaciliteit leidt. Dat suggereert een enorme stoet vrachtverkeer, maar dat loopt wel los. Kernafval is gevaarlijk, maar niet erg omvangrijk. Afgezien van de 3000 vaten die nu al in Paks liggen, gaat het om pakweg 100 vaten per jaar.
De opslagfaciliteit is inmiddels de belangrijkste werkgever van het dorp, dat daarvoor eigenlijk alleen bekend was vanwege de wijn die er wordt geproduceerd. De werkloosheid is van dik over de tien procent teruggelopen naar een procent of zes. Het complex moet bovendien een toeristische trekpleister voor het dorp worden. Belangstellenden kunnen het eerste deel van de mijngang bezoeken, waar een tentoonstelling is ingericht over kernenergie en de opslag van kernafval.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten