Wel president, geen heer

"Ik heb geen reden om af te treden, want mijn geweten is schoon," aldus meneer Schmitt, president van Hongarije, zondagochtend voor de Hongaarse radio. Hij heeft niets fout gedaan, hij wist niet dat hij iets fout gedaan had, niemand had hem gewaarschuwd dat hij iets fout deed, zijn proefschrift was eigenlijk een puik stukje werk dat hoogst nuttig is geweest voor Hongarije. En zelfs als hij iets fout heeft gedaan, dan wordt de plagiaatkwestie door kwade geesten gebruikt om Hongarije in een kwaad daglicht te stellen en heeft het helemaal niets te maken met zijn huidige functioneren als president. Daar komt zijn verdedigingslijn pakweg op neer.
Vooral dat laatste argument is natuurlijk veelzeggend over Schmitts kijk op zijn functie. Als president ben je het vlaggenschip van het land, je vertegenwoordigt Hongarije op het hoogste niveau, en overal waar hij nu komt, weet iedereen: die man heeft plagiaat gepleegd en hij komt er nog mee weg ook. En niet alleen dat: volgens nieuwsite Index.hu kreeg hij als diplomaat ook een hoger salaris vanwege zijn titel.
Het heeft allemaal weinig te maken met Orbáns belofte in verkiezingstijd dat Hongarije in toekomst een land zou worden waar mensen de consequentie van hun daden moesten nemen. Waar in de wereld wordt een staatshoofd serieus genomen waarvan iedere gesprekspartner weet dat hij een thesis heeft geschreven die voor, zoals inmiddels duidelijk is - honderd procent van anderen gejat is, voor een deel zelfs woordelijk?
Het dagblad Népszabadság meldde zaterdag dat Schmitt aanvankelijk wilde promoveren bij de toonaangevende, inmiddels overleden, sporthistoricus László Kutassi. Ze hadden een eerste gesprek, waarin Kutassi hem waarschuwde wat hij op zich ging nemen, hoeveel werk er komt kijken bij een promotie: interviews, data vergaren, bronnenonderzoek. Hij beval hem klaarblijkelijk ook duizenden bladzijden vakliteratuur aan en ze kwamen overeen dat Schmitt voor de volgende bijeenkomst een opzet voor zijn onderzoek zou maken. Schmitt is nooit meer bij hem op komen dagen en heeft een minder veeleisende promotor gezocht.

Lees verder

Meneer Schmitt, ex-president?

Voor president Pál Schmitt was de zaak afgedaan na de publicatie van een rapport over zijn proefschrift eerder deze week: hij had niets fout gedaan, er was geen reden om - bijvoorbeeld - vrijwillig afstand te doen van zijn doctorstitel. Voor regeringspartij Fidesz en premier Viktor Orbán gold tot gisterenochtend nog hetzelfde. Fideszwoordvoerster Gabriella Szelmeczi meende dat de zaak met het rapport was gesloten en ook andere Fideszmensen hadden niets te melden. Niets aan de hand.
Nou ja, niets? Zelfs Fidesz-gezinden hadden moeite met de conclusie dat Schmitt het onschuldige slachtoffer van de gebrekkige begeleiding van zijn promotoren was en zijn proefschrift gewoon in orde. Vooral in kringen van de kleinste coalitiepartner KDNP werd zeer gemopperd. Andras Stumpf van het regeringsgezinde weekblad Heti Valász schreef een kritisch opiniestuk voor de webpagina van zijn krant, waarin hij de conclusies van het rapport over Schmitts proefschrift "dun en lafhartig" noemde. Dat viel blijkbaar niet goed: het werd er enkele uren later al weer vanaf gehaald, maar niet voordat andere websites het hadden overgenomen.
De internetkrant Index.hu vroeg zich af wie eigenlijk de laatste 13 pagina's van het proefschrift, een hoofdstuk over de rol van vrouwen in de sport, had geschreven en riep daarvoor de hulp van zijn lezers in. De onderzoekscommissie was er in twee maanden niet in geslaagd voor die pagina's een bron te vinden, maar Index-lezers vonden met behulp van Google binnen luttele uren twee artikelen

Lees verder

Overschrijven is geen plagiaat

Zeventien pagina’s van het proefschrift waarop de Hongaarse staatspresident Pál Schmitt in 1992 promoveerde, zijn letterlijk overgeschreven van de Duitse sportsocioloog Klaus Heinemann. Een verdere 180 tachtig pagina’s zijn grotendeels identiek aan werk van de Bulgaarse sporthistoricus Nicolai Georgiev. Desondanks werd Schmitt gisteren door een onderzoekscommissie van de Semmelweis-universiteit vrijgepleit van plagiaat. Er is van alles mis met zijn proefschrift, maar hij hoeft zijn titel niet in te leveren. 

Schmitt, ten tijde van zijn promotie voorzitter van het Hongaars Olympisch Comitee, werd midden januari door het toonaangevende Hongaarse weekblad HVG van plagiaat beschuldigd. Zijn 215 pagina’s lange proefschrift over de moderne Olympische Spelen bleek grotendeels overgeschreven. Schmitt ontkende in alle toonaarden. In andere landen zou de president waarschijnlijk onmiddellijk zijn afgetreden, maar niemand keek ervan op dat Schmitt gewoon bleef zitten.

En waarom ook? Steun kreeg hij genoeg. Bij een opiniepeiling bleek dat slechts 16 procent van de aanhangers van regeringspartij Fidesz dacht dat hij echt plagiaat had gepleegd, en zelfs bij aanhangers van de oppositie was 36 procent overtuigd dat het wel goed zat met zijn proefschrift.

Maar de bewijzen waren hard genoeg om de universiteit - schoorvoetend - te laten besluiten een onderzoekscommissie in te stellen. Vrijwilligers daarvoor vinden bleek niet makkelijk. Niemand wilde betrokken worden bij een kwestie waar je alleen maar bij kon verliezen. Gezien al het bewijsmateriaal dat HVG al had aangedragen, was de conclusie dat er geen plagiaat was gepleegd geen optie, maar een omgekeerde conclusie was ook geen aantrekkelijk perspectief. Een mens moet per slot van rekening aan zijn carrière denken.

De commissieleden hadden het er knap moeilijk mee en hun conclusie is uiteindelijk niet unaniem. Het eindrapport is een soort eierdans geworden.

Lees verder