Een christelijke vluchteling

Asia Bibi. Geen Gruevski, geen Hongaarse hulp.

Tussen alle verhalen hoe de Macedonische oud-premier Nikola Gruevski vorige week naar Hongarije vluchtte, is dat van de Servische Cetnik-leider Vojislav Seselj waarschijnlijk wel het meest curieuze. Voor de Servische tv beweerde hij dat het zijn extreemrechtse commando’s waren  die de Macedonische oud-premier aan de Servisch-Montenegrijnse grens van een Hongaarse diplomaat overnamen en “onder bescherming van bajonetten naar het bevriende Hongarije” brachten. Daar vroeg Gruevski politiek asiel aan, want in Macedonië wacht hem twee jaar gevangenisstraf.
Hoe het afliep weten we inmiddels: begin deze week kreeg Gruevski zijn vluchtelingenstatus, vermoedelijk in de snelste Hongaarse vluchtelingenprocedure ooit. Luttele uren eerder had het hoofd van de Hongaarse immigratiedienst nog in het parlement verklaard dat zo'n procedure de nodige tijd zou nemen. Luttele uren later vroeg Macedonië officieel om uitlevering vroeg.
Luttele uren te laat: een vluchtelingenstatus beschermt onder meer tegen rechters die eventueel zouden kunnen besluiten dat uitlevering gerechtvaardigd is, aangezien hij veroordeeld is omdat hij als premier voor privégebruik op staatskosten een auto van 580.000 euro had laten aanschaffen.
Als je Balázs Hidvéghi, woordvoerder van regeringspartij Fidesz mag geloven, was die auto helemaal niet de reden voor Gruevski’s veroordeling, maar is hij politiek “vervolgd door een linkse regering met steun van Georg Soros”. Volgens regeringsmedia ziet de ‘Amerikaanse speculant Soros’ Gruevski namelijk als obstakel voor zijn plannen om Europa te bevolken met migranten.
In geen jaren, waarschijnlijk nooit, heeft Hongarije een vluchteling zo warm ontvangen. Gruevski wachtte geen detentiecentrum aan de grens, zoals andere asielzoekers, maar een luxehotel in Boedapest. En nee, het was niet de regering die dat besloten had, aldus Gergely Gulýás, topman van het bureau van premier Viktor Orbán., maar 'bevoegde autoriteiten'. De reden: de buitengewone omstandigheid dat Gruevski tien jaar premier is geweest.

Lees verder

Een hete aardappel uit Macedonië.

De Macedonische ex-premier en nationalist Nikolai  Gruevski, die in zijn vaderland een celstraf uit moet zitten voor corruptie, heeft in Boedapest politiek asiel aangevraagd. De Hongaarse regering van premier Orbán bekijkt de aanvraag.
De ex-premier, die aan het hoofd stond van de rechts-nationalistische VMRO-DPMNE partij en regeerde van 2006 tot 2016, werd op 9 november in hoger beroep tot twee jaar cel veroordeeld wegens corruptie. Hij meldde zich vervolgens echter niet bij de autoriteiten om zijn straf uit te zitten, maar ontvluchtte het land (zonder zijn paspoort dat was ingenomen) en vroeg in Hongarije vervolgens politiek asiel aan. Hij kreeg daarbij mogelijk actieve hulp van de Hongaarse regering en verblijft nu waarschijnlijk in een hotel in Boedapest.
Dat is een ietwat andere behandeling dan de doorsnee politieke vluchteling die - legaal of illegaal - Hongarije binnen komt. Wie legaal komt, wordt opgesloten in een containerkamp aan de Hongaarse grens in afwachting van zelfs maar de eerste stappen tot aanvraag van asiel. Wie illegaal komt, wordt stante pede het land uitgegooid met de mededeling dat hij nooit meer binnen mag.
Maar Gruevski is dan ook een goede vriend van Viktor Orbán, die hetzelfde type nationalistisch, autoritair en corrupt beleid voorstaat. Spotprenttekenaar Marabu ging er in weekblad HVG dan ook van uit dat Gruevski zijn asiel wel zou krijgen (Vraag van Gruevski: als premier heb ik gestolen, bedrogen en gelogen, en daarom word ik nu in mijn land vervolgd. Mag ik binnenkomen? Antwoord van Orbán: we zijn altijd blij om iemand die onze cultuur deelt te verwelkomen.). Het is waarschijnlijk wat gecompliceerder dan dat. Instemmen met het verzoek leidt tot spanningen met de (centrum-linkse) regering van Macedonië en vooral met Europa. Maar het afwijzen ervan doet hem uiteraard geen goed bij zijn politieke vrienden, niet op de laatste plaats de Russische leider Putin die geldt als de grote beschermheer van Gruevski.

Update om 21.00 uur:
Het lijkt nu wel zeker dat Gruevski uit Macedonie is gevlucht in een wagen (kenteken CD1013A van de Hongaarse ambassade in buurland Albanie. Die pikte hem waarschijnlijk op bij de Macedonisch-Albanese grens en bracht hem over de Albanees-Montenegrijnse grens (11 november, 19:11 uur). Via Montenegro is hij naar Servie gegaan en is vervolgens mogelijk  met een Hongaars regeringsvliegtuig van Belgrado naar Boedapest gebracht. In ieder geval wijst deze piratenactie van de Hongaarse regering erop dat Marabu gelijk had.