dinsdag 19 september 2006

WIND ZAAIEN, STORM OOGSTEN

Voetbalsupporters en aanhangers van extreem-rechtse maakten de harde kern uit van de relschoppers die gisterennacht het tv-gebouw in Boedapest bestormden en plunderden. Een deel van de relschoppers kwam, belust op een potje knokken, rechtstreeks van een voetbalwedstrijd naar het plein toe. De band waarop premier Gyurcsány erkende dat hij had gelogen, was een dankbare aanleiding. Maar de echte oorzaak van de rellen liggen in het politieke klimaat in Hongarije.
Onvrede over het bezuinigingspakket van de regering Gyurcsány speelt een rol, maar op de achtergrond speelt dat er al jaren geen sprake meer is van een constructieve oppositie. De grootste oppositiepartij, het conservatieve Fidesz, grijpt ieder meningsverschil aan om de rechtmatigheid en de democratische gezindheid van de regering in twijfel te trekken.....
Gelijktijdig ziet Gyurcsány’s regering zich geconfronteerd met een enorm begrotingstekort, en met problemen zoals een slecht functionerende gezondheidszorg en een veel te groot ambtenarenstelsel. De kern van zijn leugenspeech was dat de premier zich heeft voorgenomen die problemen op te lossen, koste wat het kost en dat hij niet meer bereid is mooie praatjes te verkopen om populair te blijven.
De maatregelen die zijn regering heeft aangekondigd variëren van belastingverhogingen tot ontslagen, invoering van collegegeld bij de universiteiten, afschaffing van de subsidie op energie tot een eigen bijdrage bij de huisarts en voor medicijnen. Het is een pakket dat ongetwijfeld ook tot protesten zou hebben geleid als de oppositie zich constructiever zou hebben opgesteld. Het treft mensen in hun portemonnee, en hard ook. Geheel volgens Gyurcsánys eigen verwachting is zijn populariteit de afgelopen maanden dan ook dramatisch gekelderd.
Dat bezuinigingen nodig zijn gezien het begrotingstekort van tegen de zeven procent, daar stemmen leden van Fidesz binnenskamers ook wel mee in. Maar naar buiten heeft de partij het hele pakket maatregelen de afgelopen maanden uitsluitend afgedaan als leugens en bedrog, omdat de MSzP in zijn verkiezingscampagne niet had gezegd dat er zo’n streng hervormingspakket aan zat te komen.
Over anderhalve week zijn er lokale verkiezingen. Fideszleider Viktor Orban houdt zijn aanhang al weken lang voor dat Gyurcsány eigenlijk zou moeten aftreden als de opiniepeilingen uitkomen en diens Hongaarse Socialistische Partij (MSzP) de verkiezingen verliest.
Overal waar Gyurcsány de afgelopen weken kwam om zijn beleid uit te leggen, werd hij onthaald op fluitconcerten die hem het spreken onmogelijk maakten. Volgens Fidesz zijn die concerten weliswaar geheel spontaan, maar in diverse plaatsen was het de Fidesz-burgemeester die zijn aanhang opriep de premier uit te fluiten of zijn er door Fidesz advertenties geplaatst om mensen op het bezoek van de premier attent te maken.
Eigenlijk trekt de grootste oppositiepartij de legaliteit van de Gyurcsány-regering sinds de verkiezingen dit voorjaar in twijfel en de partij draagt die boodschap ook contant naar zijn aanhang uit. Bij diverse demonstraties tegen het bezuinigingspakket de afgelopen weken eisten demonstranten regelmatig het vertrek van de regering.
Fidesz is zeker niet verantwoordelijk is voor de rellen van maandag. De leiding daarvan lag bij extreemrechtse groepen, waaronder MIÉP, een uiterst nationalistische partij die vier jaar geleden zijn parlementszetels verloor en nu een politieke come back probeert te maken.
De Fidesz-kandidaat voor het burgemeesterschap van het vijfde district, de deelgemeente waar het parlement staat, veroordeelde het geweld dinsdag onomwonden. Maar de partij heeft wel bijgedragen aan een klimaat waarin een deel van de bevolking eigenlijk denkt dat deze regering er niet terecht zit. De wind is de afgelopen maanden gezaaid. De storm heeft Hongarije maandag geoogst.


Geen opmerkingen: