maandag 20 november 2006

CONTROLEUR

Op de achterbank in de bus zitten twee potige mannen met elkaar te praten. Zodra de deur sluit, veren ze overeind en vissen uit hun zak een rode band. Kaartjescontrole! In het verleden zag je controleurs vooral in de metro, en heel af en toe op de tram, maar sinds de BKV, het Boedapester openbaar vervoerbedrijf een keer een paar weken heel strikt alle reizigers bij de metro controleerde en de kaartverkoop min of meer verdubbelde, wordt er op alle lijnen wat vaker overal gecontroleerd.
Tegenover mij zit een man, wellicht nog steviger dan de twee controleurs. Als hij de rode band ziet, kijkt hij wat schuldbewust op. "Ik stap uit", zegt hij. De controleur knikt. "Gaat uw gang", antwoordt hij en loopt tot mijn stomme verbazing zonder verder iets te vragen naar de volgende. Twee passagiers later is het weer raak. "Ik stap uit." "Gaat uw gang." Hij loopt door naar voren.
Als de bus stopt, staat de man tegenover mij inderdaad op. Hij gaat in de open deur staan, wachtend op wat de controleur doet. Als die blijft zitten, stapt hij, net voor de deuren sluiten, daadwerkelijk uit. Als we wegrijden, zie ik hem met een berustende blik op de volgende bus staan wachten.
Tegenover mij neemt een oudere dame plaats, leeftijd wat onbestemd. De controleur komt weer aanlopen en vraagt om haar kaartje. Ze kijkt hem vernietigend aan. "Ik ben 65", snauwt ze hem toe, de leeftijd waarop je als bejaarde - voorlopig in ieder geval nog - gratis mag reizen. Hij druipt af. Ik bekijk haar eens goed. Ze kan 65 zijn, maar ook zestig, of ouder, of jonger. Wie zal het zeggen? In ieder geval niet de controleur, die haar om geen pas of wat dan ook heeft gevraagd.
Geen wonder dat de BKV in de financiele problemen zit. Geen wonder dat de prijs van de kaartjes steeds omhoog gaat. Dit soort controle lijkt meer op bezigheidstherapie dan op een serieuze poging om zwartrijders te pakken.
Maar één advies: als toerist kun je er beter niet op vertrouwen dat BKV-controleurs hun werk niet goed doen. Met buitenlanders die - al dan niet terecht - beweren dat ze niet doorhadden dat je bij iedere keer dat je overstapt, een nieuw kaartje moet afstempelen, hebben BKV-controleurs geen enkel mededogen.

Geen opmerkingen: