PLANTJES

Voor onze deur is de Donau overstroomd. Het water staat nog in het park aan de andere kant van de straat, maar het komt zeker hoger. De Donau kabbelt straks door onze voortuin. Eindelijk een zwembad aan huis. En wat voor één. Gelukkig wijst alles erop dat het niet verder dan de voortuin zal komen, als het tenminste niet weer gaat regenen. Maar de weersverwachtingen zijn goed, dus ik blijf optimistisch.
Niemand kan zeggen dat deze overstroming als een verrassing kwam. Hongarije, en heel Centraal-Europa, hadden de afgelopen paar weken ongehoord slecht weer. Het regende letterlijk dagen achtereen. Elders traden de rivieren al veel eerder buiten hun oevers. In Polen, Tsjechië en Oost-Hongarije zijn ze al tijden met zandzakken in de weer. De Donau wist heel wat water te verwerken, maar de afgelopen week zag je het water in razend tempo stijgen.
Wie schetst dus mijn verbazing toen afgelopen donderdag een groep ijverige tuiniers het park introk, met grote kratten plantjes. Bij de ingang zijn een paar bloembedden die altijd liefdevol worden onderhouden. In het vroege voorjaar staan er bolletjes, en viooltjes, en iedere paar maanden gaat er iets anders de grond in. Blijkbaar stond afgelopen donderdag op de kalender voor een nieuwe plantronde. Overstroming of geen overstroming, de plantjes gingen dus de grond in. Ik mag hopen dat canna's en rode basilicum het als waterplant ook goed doen, want op de foto piepen ze nog boven het water uit, maar gezien de verwachtingen komen ze uiteindelijk helemaal onder te staan.
Opdracht is opdracht, en daar heb je je aan te houden. Het kost buitenlandse ondernemers vaak enorme  moeite om Hongaarse werknemers duidelijk te maken dat ze liever hebben dat die zelf denken dan blindelings opdrachten uit te voeren, zelfs als dat misschien een keertje tot fouten leidt. Mensen hebben geleerd gewoon uit te voeren wat hen wordt opgedragen, zelfs al weten ze donders goed dat het onzin is.
Hongaren zijn echt niet stommer dan Nederlanders, en als ze eenmaal begrijpen dat een baas echt geïnteresseerd is in hun eigen visie, komen ze daar graag mee naar voren en zijn ze heel erg creatief. Maar ze maken van jongs af de ervaring dat eigen initiatief niet wordt beloond. Dat begint op op school, waar leraren niet zitten te wachten op kritische leerlingen. Als je doet wat je gezegd is en het gaat fout, kun jij tenminste de baas de schuld geven, en niet hij jou, met alle gevolgen van dien.
Een vriend van ons, een Nederlander, had ooit een klusje om Van Nelle shag bekend te maken aan een Hongaars publiek. Met een groepje mensen gingen ze een lijstje cafés af en in het café staken ze een sjekkie op. De bedoeling was dan dat andere gasten geïnteresseerd raakten.Op zeker moment kwamen ze in een café waar helemaal niemand zat. Onze vriend, als echte Nederlander, stelde voor om dan maar naar het volgende café te gaan en later terug te komen, in de hoop dat er dan wel publiek zou zijn.
De anderen aarzelden even, maar zagen de logica van het voorstel in. Ze staken er in het volgende café van hun lijstje net weer een peuk op toen de deur openging en hun groepsleidster binnenkwam. Woedend. Hoe ze het in hun hoofd haalden van het opgedragen schema af te wijken! Een uitleg mocht niet baten, opdracht was opdracht. Zo leer je het als werknemer wel af om eigen initiatief te tonen. Dus rol je de volgende keer een sjekkie in een leeg café. Of zet je plantjes in de grond terwijl het water al haast om je enkels klotst.