Nationale saamhorigheid

Toen de voetbalclub Győri ETO onlangs voor het eerst in iets van dertig jaar de Hongaarse voetbalkampioenschappen won, dacht de fanclub iets aardigs te doen voor de spelers. Daarom hingen de fans een spandoek op met de tekst "meerdere naties, één team, dank jullie".
Niets mis mee, toch? Iedereen weet dat in het professionele voetbal nauwelijks, als al, nog een team bestaat dat alleen spelers van de eigen nationaliteit heeft. Bij Györ lopen maar liefst spelers uit tien landen rond. En die hebben de ploeg toch maar mooi naar het erepodium geschopt. Een goed voorbeeld van de voordelen van internationale samenwerking.
Maar een deel van de fans wilde daar niet aan herinnerd worden. Vooral het feit dat ook de vlaggen van de betrokken naties werden getoond, was tegen het zere been. Want een deel van die landen - Roemenië, Slowakije, Servië, Kroatië - waren ooit, deels althans Hongaars, en ieder van die vlaggen was voor hen een klap in het gezicht van Hongarije.
Het spandoek leidde tot zo'n stroom van reacties van extremistische fans, dat de fanclub zich genoodzaakt diep door het stof te gaan. "Wij zien het nu zelf ook, we hebben een fout gemaakt. Ja, WE HEBBEN EEN FOUT GEMAAKT! We hebben een verkeerd besluit genomen en we hebben ongewild de gevoelens van veel Hongaren gekwetst." Die hoofdletters verzin ik niet, die stonden in de oorspronkelijke tekst.



Vandaag is het de Dag van Nationale Saamhorigheid, in 2010 ingevoerd door het parlement om het Verdrag van Trianon te herdenken, waarbij Hongarije in 1920 tweederde van zijn grondgebied kwijtraakte, plus één derde van zijn Hongaars sprekende bevolking (en pakweg nog eens twee keer zoveel mensen die geen Hongaars spraken, en dat ook niet wilden). De verloren gebieden kwamen in handen van landen als Slowakije, Roemenië en het huidige Servië. Uiteraard wil je niets te maken hebben met spelers die uit dat soort landen komen, toch?
Omdat volgens de Hongaarse regering teveel jongeren niet weten waarom het bij Trianon precies gaat, is er dit jaar voor die dag een Nationaal Saamhorigheidslied gecomponeerd dat hard zijn best doet om te concurreren met ons eigen Koningslied. Zonder rap natuurlijk, dat wel. Maar met een heleboel vrolijk lala lalala, altijd een voorteken voor een ijzersterk nummer. Er wordt gedanst op het zachte gras, onder de perzikboom, er wordt een kring gevormd, ogen glanzen van de vreugde en het hart van de aarde klopt. Ergens middenin zit een soort kerkgezang, met de geheimzinnige strofen "De perzik rijpt al, de gezegende vrucht van het land".
Niet alleen ik kan er geen kaas van maken, ook Hongaarse commentatoren ter linker en ter rechter zijde krabben zich wat verbaasd op hun hoofd over de tekst, ook omdat het verband met de achtergrond van de Dag voor Nationale Saamhorigheid wat zoek is. Of jongeren er iets wijzer van worden wat Trianon betekent, valt te betwijfelen. Aan de andere kant, ik moet de Hongaar die nog tegenkomen die nog nooit van Trianon heeft gehoord. Het heeft me altijd verwonderd als een ongeletterde boer in een klein dorp plots vol gloed over Trianon begon te praten. Al hoor je van zo'n boer, of van andere Hongaren, zelden dat de niet-Hongaarse meerderheid in die verloren gebieden het verdrag van Trianon toejuichten. Geschiedenis heeft vaak twee gezichten, of meer gezichten, en wat de een als een feit ziet, ziet de ander als een leugen. Dat maakt het tot zo'n moeilijk vak.
Een dik half jaar geleden sprak Fidesz-politicus Zoltán Kőszégi over de noodzaak om het verdrag van Trianon te herzien. Niet met wapens, maar met andere middelen, wat die dan ook mogen wezen. Fidesz zelf verklaarde onmiddellijk dat dit niet de mening van de partij was en vandaag sprak Fidesz-toppoliticus János Lázár in het kader van de Nationale Saamhorigheid over het belang van het Schengen-verdrag, dat ervoor zorgt dat grenzen geen rol meer spelen. "We zullen niet rusten voordat de Hongaarse minderheden in alle buurlanden in de Europese Unie zitten, en zelfs onder bescherming van Schengen," aldus Lázár. Als het aan de voetbalfans in Györ ligt, geldt dat waarschijnlijk alleen voor de Hongaarse minderheid, niet voor de rest van de inwoners van die landen.