zondag 2 januari 2011

VERBODEN

Tilos Rádió, de Verboden Radio, was een Hongaarse piratenzender die in 1991 werd opgericht uit protest tegen de wijze waarop de eerste post-communistische regering de radiofrequenties in handen hield. Het was tijdens de regering van premier József Antal, een premier die het net als de huidige regering moeilijk had met linkse en liberale media. Het heeft dan ook een zekere symboliek dat Tilos het eerste Hongaarse medium is dat op de vingers werd getikt door de Hongaarse media-autoriteit, de uitvoerder van de nieuwe mediawet die afgelopen zaterdag van kracht werd.
In september draaide Tilos een nummer van de Amerikaanse rapper Ice-T. De rapper, tegenwoordig beter bekend als detective in de tv-serie Law and Order, rapte ooit flink schunnige teksten in New Yorks slang. Blijkbaar was er een luisteraar die begreep waar het over ging, en een klacht indiende bij de media-autoriteit. Die liet de tekst vertalen, en stuurde de radiozender als kerstcadeau een acht pagina lange vermaning die erop neerkomt dat het uitzenden van zulke teksten op een tijd dat kinderen luisteren (het was ergens in de middag) geen pas heeft.
Nu ben ik geen fan van dat soort rap, moet ik zeggen. Aan de andere kant: hoeveel van de handvol luisteraars die Tilos heeft, is onder de achttien, en hoeveel van die luisteraars begrijpen Amerikaanse slang? Gelukkig is er nu, dankzij de media-autoriteit, een vertaling in het Hongaars beschikbaar, heeft iedereen weer eens van de rapper Ice-T gehoord en heeft Tilos dankzij de media-autoriteit nieuwe bekendheid gekregen. Dat was waarschijnlijk niet de bedoeling van de vermaning, maar wel het onbedoelde bijeffect.
Volgens de media-autoriteit is er geen sprake van censuur, maar slechts van het handhaven van de wet binnen het kader van de Europese regelgeving, waartoe Hongarije zich heeft verplicht bij de aansluiting bij de EU in 2004. Tja.

Overigens: ik kreeg de afgelopen dagen diverse bezorgde vragen van vrienden en van lezers over de consequenties van de mediawet voor buitenlandse correspondenten, mede naar aanleiding van een alarmerend ANP-bericht in Nederlandse kranten. Helaas kan ook het ANP het wel eens mis hebben. In de mediawet is weliswaar sprake van boetes voor buitenlandse media, maar dan gaat het uitdrukkelijk om die media die zich richten op een Hongaars publiek, zoals bijvoorbeeld de Hongaarse afdeling van de BBC. Dat is erg genoeg, al is het een raadsel hoe ze denken zulke boetes ooit te innen. Maar het heeft voor buitenlandse correspondenten geen consequenties. De wet is sowieso gericht tegen media, niet tegen individuele journalisten, al kan dat bij een bloggende journalist hetzelfde zijn. Maar goed, voor de zekerheid zal ik geen teksten van Ice-T meer afdrukken.

1 opmerking:

Gerrit zei

Het is hele vreemde zaak! Allereerst is er de verwarring: De klacht, en de behandeling ervan door de media-autoriteit, zijn rechtsgeldig onder de inmiddels vervangen, oude wet. Dan is er de toelichting waarin alle, volgens de autoriteit aanstootgevende, tekst bijgevoegd is. En tenslotte is in verschillende media gesteld dat als Tilos Radio vooraf een waarschuwing over de inhoud van het nummer had gegeven, er geen probleem was geweest. Precies zoals je schrijft: de toelichting, maar ook zo'n waarschuwing, doen uiteraard meer kwaad dan goed. Dat de autoriteit zelf drager is geworden van de Ice-T teksten is zeker ironisch. Maar misschien is het niet meer dan een schoonheidsfoutje van een instantie die nog maar net begonnen is met handhaving...